Pyzdry – Królewskie Miasto nad Wartą – obchodziły w 2007 r. jubileusz 750 – lecia lokacji. Jubileusz, a co za tym idzie bogata historia i królewski rodowód napawał mieszkańców dumą i zaszczytem. W związku z powyższym Komitet Obchodów zaplanował szereg imprez o charakterze ponadregionalnym, wierząc, iż zacny jubileusz pozostanie na długo w pamięci nie tylko mieszkańców, ale i osób spoza terenu pyzdrskiej gminy.
Pyzdry znane są przede wszystkim ze swojej barwnej historii i malowniczego położenia. Rozległa pradolina Warty z widniejącą w oddali ścianą lasów nizinnych, oglądana z południowego skraju miasta stanowi jeden z najpiękniejszych krajobrazów Wielkopolski. Z rzeki Warty najlepiej widać historyczną wartość Pyzdr. Dostojeństwo i powaga kościoła farnego, barokowa uroda kościoła pofranciszkańskiego i zespołu poklasztornego pozwalają sięgnąć myślami do czasów, których te budowle były świadkami.
Pyzdry to miasto o obfitującej w istotne wydarzenia historii. Już pierwsza, pochodząca z 1232 r. wzmianka o tym mieście (terra pisdrensis – ziemia pyzdrska) dotyczy walk wielkopolsko – śląskich i wyprawy Henryka Brodatego w głąb Wielkopolski. Prawa miejskie nadał Pyzdrom w 1257 r. Bolesław Pobożny. Ukształtowany pod koniec XIII wieku samorząd Pyzdr posługiwał się już wówczas herbem, na którym umieszczona została najprawdopodobniej postać księcia, jednak nie Bolesława Pobożnego, ale jego bratanka – Przemysła II. Wiele bowiem jemu zawdzięcza miasto. To właśnie za rządów Przemysła II powstał pierwszy samorząd, a Pyzdry prócz wielu przywilejów otrzymały prawo bicia monety. Również zaangażowanie Kazimierza Wielkiego w odbudowę miasta po zniszczeniach krzyżackich 1331 r., jak i też późniejsza protekcja królów polskich mocno wzmocniły pozycję Pyzdr. Dziś o jego dumnej przeszłości świadczą historyczne pamiątki mieszczące się w istniejącym już pół wieku Muzeum Regionalnym.
Na podkreślenie zasługuje fakt, iż miasteczko obchodziło tak podniosły jubileusz w tym samym czasie co Kraków – całej Polski Miasto najsławniejsze. Miasta łączył nie tylko ten sam rok lokacji, ale też postacie historyczne. Na podstawie historycznych zapisów w kronikach wiadomo, iż Mikołaj z Pyzdr (zm. 1424 r.), zwany Peyser należał do grupy profesorów, którym powierzono misję odnowienia nauczania na Uniwersytecie Krakowskim. Mikołaj z Pyzdr był jednym z profesorów – założycieli krakowskiej uczelni.
Warto dodać, iż również Jakub Peyser z Pyzdr był rektorem Akademii Krakowskiej, Szkoły Głównej Koronnej i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wierzymy, iż zacny jubileusz 750 – lecia sprawił, iż Pyzdry postrzegane są jako miasto, które koniecznie trzeba odwiedzić, o którym trudno zapomnieć.
Sylwia Mazurczak